Trung Quốc đang tiến hành điều tra lãnh đạo cấp cao của thành phố Hàng Châu với lý do vi phạm kỷ luật nghiêm trọng. Quê nhà của những “đứa con cưng” của tỷ phú Jack Ma gồm Ant Group và Alibaba Group một lần nữa lại thu hút sự chú ý của dư luận sau những sóng gió mà Jack Ma gặp phải.
Theo thông báo từ Ủy ban kiểm tra trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Bí thư thành ủy Hàng Châu Zhou Juangyong (53 tuổi) đang bị điều tra vì những hành vi vi phạm nghiêm trọng kỷ luật đảng và pháp luật quốc gia. Đây là cụm từ thường được dùng để ám chỉ các án điều tra tham nhũng.
Sau thông báo này, cuối tuần qua Thường vụ thành ủy Hàng Châu đã tổ chức một cuộc họp khẳng định cam kết chống tham nhũng. Một báo cáo khác cho biết Hàng Châu sẽ triển khai chiến dịch loại bỏ các mối quan hệ không phù hợp giữa doanh nghiệp và chính quyền.
Hôm qua trên mạng xã hội lan truyền thông tin gia đình của ông Zhou đã mua cổ phần của 1 công ty fintech trước khi công ty này dự định IPO hồi tháng 11 năm ngoái. Tuy nhiên sau đó thông tin này đã bị xóa dù không nêu đích danh tên công ty. Phía Ant Group bác bỏ chuyện có các cá nhân tăng mua cổ phần trước khi công ty dự định IPO, khẳng định đã tuân thủ nghiêm ngặt các luật lệ hiện hành trong quá trình chuẩn bị IPO.
Năm ngoái vụ IPO dự định có quy mô lên tới 35 tỷ USD của Ant đã bất ngờ bị hủy bỏ chỉ vài ngày trước khi lên sàn. Sự kiện gây chấn động không chỉ ở Trung Quốc mà trên toàn thế giới và kể từ đó Alibaba cũng liên tiếp bị điều tra trong khi nhà sáng lập Jack Ma rất ít khi xuất hiện trước công chúng.
Phiên giao dịch sáng nay cổ phiếu Alibaba giảm 3,9% trước khi hồi phục trở lại. Chỉ số Hang Seng Tech Index giảm 4,5% sau khi giảm tổng cộng 11% trong tuần trước.
Hàng Châu là một trong những thành phố phát triển nhất của Trung Quốc mà một phần rất lớn là nhờ Alibaba và các công ty con của tập đoàn này. Gã khổng lồ thương mại điện tử đóng góp hàng tỷ USD tiền thuế hàng năm và sử dụng rất nhiều lao động. Alibaba cũng góp phần lôi kéo hàng nghìn thương nhân đến Hàng Châu, những người mong muốn tìm kiếm cơ hội hợp tác với đế chế hùng mạnh của Jack Ma.
Tầm ảnh hưởng quá lớn đã tạo nên mối quan hệ rất mật thiết giữa Alibaba và chính quyền địa phương. Năm 2019, Ma được chính ông Zhou trao tặng danh hiệu “công dân ưu tú” với những lời ca ngợi có cánh về những đóng góp của Ma cho quá trình phát triển kinh tế và xã hội của địa phương. Truyền thông địa phương cũng đưa những hình ảnh ông Zhou tham dự lễ hội mua sắm Single’s Day của Alibaba năm 2019.
Dưới thời Chủ tịch Tập Cận Bình, từ nhiều năm nay Trung Quốc đã tiến hành chiến dịch chống tham nhũng gắt gao với một loạt quan chức cấp cao ở các địa phương từ Trùng Khánh đến Sơn Tây bị kỷ luật. Từ cuối năm ngoái nhiều lãnh đạo doanh nghiệp cũng bị điều tra, ví dụ như Hu Xiaogang (cựu lãnh đạo của công ty quản lý quỹ China Great Wall) hay Lai Xiaomin (cựu Chủ tịch của quỹ đầu tư China Huarong).
Gần đây tỉnh Chiết Giang (mà Hàng Châu là thành phố trực thuộc) được nêu tên là địa phương thí điểm chiến dịch phân phối lại của cải mà Trung Quốc sẽ quyết tâm thực hiện trong thời gian sắp tới. Với nhiều doanh nghiệp tư nhân đang tăng trưởng nhanh, Chiết Giang đặt kế hoạch đến năm 2025 sẽ nâng mức thu nhập khả dụng bình quân đầu người lên 75.000 nhân dân tệ (tương đương 11.555 USD), tức tăng 45% trong vòng 5 năm. Gần đây ông Tập đặc biệt nhấn mạnh mục tiêu “thịnh vượng chung” nhằm giảm đói nghèo và thu hẹp khoảng cách giàu nghèo ở Trung Quốc.
Những tin đồn về việc Ant có liên quan đến vụ điều tra càng phủ bóng đen lên tập đoàn sau 1 năm vốn đã có rất nhiều rắc rối. Sau vụ IPO bị hủy tháng 11 năm ngoái, Ant đã phải trình lên chính phủ kế hoạch tái cấu trúc và chịu sự giám sát chặt chẽ hơn. Bên cạnh đó Alibaba bị điều tra chống độc quyền và đã phải nhận án phạt 2,8 tỷ USD.
Tham khảo Bloomberg
