Đại dịch Covid-19 đã gây ảnh hưởng không nhỏ tới chiến dịch Một vành đai – một con đường của Trung Quốc. Theo Bộ Ngoại giao, virus này đã “gây ảnh hưởng nghiêm trọng” đến 1/5 số dự án cơ sở hạ tầng maf Trung Quốc bỏ vốn đầu tư. Các nước thuộc sáng kiến này như Djibouti, Lào, Maldives, Pakistan và Zambia đã yêu cầu Trung Quốc đàm phán lại hoặc bỏ qua cho họ các khoản vay. Kyrgyzstan và Sri Lanka đã được phía Trung Quốc nhượng bộ.
Nhưng chiến dịch này sẽ không vì Covid -19 mà biến mất. Theo báo cáo của lực lượng đặc nhiệm của Hội đồng Quan hệ Đối ngoại công bố vào ngày 23 tháng 3. Trung Quốc đang đưa ra các quyết định cho vay khắt khe hơn, sẽ tập trung ít hơn vào xây dựng hạng nặng mà đổ nhiều hơn vào công nghệ kỹ thuật số.
Đối với Mỹ, việc hiệu chỉnh một phản ứng hiệu quả đối với Một vành đai – một con đường là vấn đề khó khăn. Chính quyền Obama đã theo đuổi cam kết mang tính xây dựng với Trung Quốc. Khi Một vành đai – một con đường lớn mạnh hơn và trở thành một nỗi đe dọa thật sự, chính quyền dưới thời Tổng thống Trump tỏ ra đối đầu hơn, nhưng lại không có sự hỗ trợ của các đồng minh. Chính quyền Biden đặt mục tiêu lớn hơn khi xây dựng một mặt trận thống nhất của các quốc gia nhằm chống lại ảnh hưởng của Trung Quốc. Phản ánh sự khó khăn trong việc đạt được sự cân bằng phù hợp, báo cáo của Hội đồng Quan hệ Đối ngoại cho biết phản ứng của Mỹ “là quá ít, quá muộn”, nhưng cũng cho biết “sự lên án toàn diện có nguy cơ khiến các đối tác xa lánh đất nước”.
Căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc đã rõ ràng vào ngày 19 tháng 3 khi cả hai bên thể hiện sự bất bình trong cuộc họp kéo dài một giờ tại một khách sạn ở Anchorage, Alaska. Sau đó, Cố vấn An ninh Quốc gia của Mỹ, Jake Sullivan nói với các phóng viên: “Chúng tôi dự liệu sẽ phải tham gia một cuộc đàm phán mang tính trực tiếp và khó khăn về nhiều vấn đề, và đó chính xác là những gì chúng tôi đã gặp phải”.
Mỹ đã hạn chế việc buôn bán thiết bị mạng không dây 5G từ Huawei Technologies và các nhà cung cấp khác của Trung Quốc, đồng thời cố gắng kêu gọi các quốc gia khác cùng tham gia. Nhưng báo cáo của Hội đồng Quan hệ Đối ngoại nói rõ rằng Con đường tơ lụa kỹ thuật số (Digital SIlk Road) – phần công nghệ của chiến dịch Một vành đai – một con đường, đã không còn chỉ đầu tư vào mạng không dây. Ví dụ, chiến dịch này thậm chí đã chạm tới ứng dụng thanh toán di động Alipay của Ant Group và WeChat Pay của Tencent. Trong khi Ant và Tencent là các công ty tư nhân, “họ thường sử dụng nhãn BRI hoặc Con đường tơ lụa kỹ thuật số để giành được sự ủng hộ chính trị trong nước cho việc mở rộng thương mại ở nước ngoài và tận dụng khả năng tiếp cận thị trường do các dự án BRI cung cấp”, báo cáo cho biết.
Việc thúc đẩy blockchain của Trung Quốc, nếu thành công, có thể gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với lợi ích của Mỹ. Dưới đây là một đoạn về điều đó từ báo cáo:
“Bắc Kinh cũng đang tập trung vào blockchain. Các nhà lãnh đạo Trung Quốc tin rằng công nghệ blockchain sẽ là cơ sở hạ tầng nền tảng cho sự đổi mới công nghệ trong tương lai, và vào năm 2020, Bắc Kinh đã ra mắt Mạng lưới dịch vụ chuỗi khối (BSN). BSN được thiết kế để tận dụng công nghệ blockchain để cung cấp cho các nhà phát triển phần mềm một giải pháp thay thế rẻ hơn cho các dịch vụ không gian lưu trữ máy chủ hiện tại.
Một số dự án blockchain lớn đã tham gia BSN, tích hợp chuỗi của riêng họ với nó, do đó cho phép các nhà phát triển tạo ứng dụng trên BSN lớn hơn, ít tốn kém hơn. Sự tích hợp như vậy cũng cho phép Bắc Kinh mang “mạng lưới quốc tế này, bao gồm cơ sở hạ tầng mạng ở Úc, Brazil, Pháp, Nhật Bản, Nam Phi và Mỹ, chịu ảnh hưởng của nó. Như sách trắng BSN của Trung Quốc đã lưu ý: “Một khi BSN được triển khai trên toàn cầu, nó sẽ trở thành mạng lưới cơ sở hạ tầng toàn cầu duy nhất do các thực thể Trung Quốc tự chủ đổi mới và truy cập mạng nào do Trung Quốc kiểm soát”.
Báo cáo cho biết Một vành đai – một con đường, “đặt ra một thách thức đáng kể đối với các lợi ích kinh tế, chính trị, biến đổi khí hậu, an ninh và sức khỏe toàn cầu của Mỹ”. Nó kết luận rằng Mỹ không nên cố gắng “so sánh NDT Trung Quốc với USD hoặc dự án này với dự án khác”. Thay vào đó, Mỹ nên tập trung vào các lĩnh vực mà họ có thể cung cấp một “giải pháp thay thế hấp dẫn” cho riêng mình hoặc với các quốc gia cùng chí hướng.
Trong số các khuyến nghị cụ thể: “tái kích hoạt Ngân hàng Thế giới để Ngân hàng Thế giới có thể đưa ra giải pháp thay thế tốt hơn cho BRI”, cải thiện và sau đó tham gia Hiệp định Toàn diện và Tiến bộ cho Quan hệ Đối tác Xuyên Thái Bình Dương, hiệp định kế thừa của hiệp định thương mại được Tổng thống Trump gỡ bỏ ngay sau khi nhậm chức.
Tham khảo Bloomberg
Nhân dân tệ kỹ thuật số có thể giúp Trung Quốc lật đổ ngôi vương của đồng USD như thế nào?
